Een moestuin mijlpaal
De eerste groente is de vollegrond in gegaan: regenboogwortels! Een feest voor het oog én voor de geschiedenis, want wist je dat wortels vroeger van nature allerlei kleuren hadden? Oranje wortels zijn eigenlijk een "moderne" keuze. Ooit besloten Nederlandse boeren om vooral de oranje variant te telen – met als gevolg dat de paarse, witte en gele wortels steeds minder voorkwamen. Gelukkig maken deze kleurrijke wortels nu weer een comeback in de moestuin!
Kleuren wortels zaaien
Wortels kunnen het beste direct in de vollegrond worden gezaaid. Het zijn namelijk niet de makkelijkste planten om te verplanten. Dit is het geval met alle wortelgewassen, zoals radijs, pastinaak, bieten, knolvenkel enzovoort.
Voorzaaien
Wortels zaai je bij voorkeur direct in de vollegrond, want ze houden niet van verplant worden. Dit geldt trouwens voor alle wortelgewassen zoals radijs, pastinaak, bieten en venkel.
Zaaien in de vollegrond kan vanaf maart tot begin juni. Kies een zonnig plekje met goed doorlatende grond en maak de aarde los tot minstens 30 cm diep. Zo krijgen je wortels de ruimte om mooi lang en recht te groeien.
Belangrijk: geef géén extra mest – dat zorgt namelijk voor harige, gespleten of misvormde wortels. Ongeveer drie weken na het ontkiemen is het tijd om de plantjes uit te dunnen tot 5 à 10 cm afstand. Geef regelmatig water en houd het onkruid onder controle voor een goede groei.
Wat heeft de kleuren wortel nodig?
Wortels hebben een lange penwortel die graag recht naar beneden groeit. In zware kleigrond kunnen ze moeilijk doordringen, wat leidt tot kromme of korte exemplaren. Geen ramp voor de smaak, maar minder mooi. Heb je zware grond? Dan is een verhoogde bak een prima alternatief!
Goede buren
Wortels combineren perfect met andere wortelgewassen zoals uien, sjalotten en knoflook. Ze hebben vergelijkbare voedingsbehoeften (weinig bemesting, geen verse mest, wél wat kali), en hun wortels groeien op verschillende dieptes. Dat helpt de bodem luchtig houden – fijn voor de worteltjes!
🪰 Bescherm je oogst tegen de wortelvlieg
De wortelvlieg is een vervelende plaag die zijn eitjes legt bij wortelen, knolselderij, peterselie en aanverwanten. De larven vreten zich een weg in je oogst. Mijn aanpak? Een combinatie van insectengaas én slimme buren: knoflook en ui houden de wortelvlieg op afstand.
Let op: de wortelvlieg is vooral actief zo'n zes uur voor zonsondergang. Ga dus liever op andere momenten aan de slag met wieden, uitdunnen of oogsten om schade te voorkomen.
🥕 Tijd om te oogsten!
Je kunt kleurenwortels oogsten van augustus tot oktober. Gebruik een spitvork of riek, steek die schuin naast de rij wortels in de grond, en wip ze voorzichtig omhoog. Trek de wortels er vervolgens met de hand uit en draai het loof er direct af.
Waarom? Omdat het loof vocht uit de wortel onttrekt, waardoor ze sneller slap worden. In de winkel zie je wortels met loof, maar thuis is het beter om het meteen te verwijderen voor maximale versheid.
Kleurenwortels zijn stevig, maar het lekkerst als je ze jong oogst. Rauw zijn ze heerlijk knapperig en zoet. Bij het koken vervagen de kleuren een beetje, maar de smaak blijft fantastisch.
Verrassing uit de grond
Ik heb al een paar wortels geoogst. Boven de grond zagen ze er indrukwekkend uit, maar eenmaal uit de aarde bleken ze toch wat kleiner dan gehoopt. Geen ramp, want de smaak is er niet minder om – ze zijn heerlijk zoet en vol van smaak!
Waarschijnlijk had de bodem iets losser gemogen. Wortels houden niet van obstakels en groeien het liefst recht omlaag zonder weerstand. Maar ach, ondanks hun bescheiden formaat stelen ze de show met hun prachtige kleuren!
